Oznakowanie eksperymentalne pojawiło się na wybranych odcinkach trasy szybkiego ruchu w Polsce już siedem lat temu, mimo to wciąż do dziś wielu kierowców nie zdaje sobie w pełni sprawy ze zmian, a zapytani nie zawsze potrafią powiedzieć czym oznakowanie eksperymentalne jest. Odpowiedzi słyszeliśmy różne – “znaki serwisowe”, “znaki tymczasowe na czas budowy” itp. Tymczasem ani jedno, ani drugie. Celem jest ujednolicenie oznakowania tras szybkiego ruchu w naszym kraju. Przyjrzyjmy się różnicom pomiędzy tradycyjnym oznakowaniem tego typu tras a coraz częściej wprowadzanymi (ostatnio na oddanym odcinku Południowej Obwodnicy Warszawy) znakami eksperymentalnymi.
Oznakowanie dojazdu do węzła
Dojeżdżając do węzła, powinieneś zobaczyć najpierw jedną z powyższych tablic węzła drogowego (znak E-20). Niebieskie tablice to oznaczenie stosowane na autostradach, kolor zielony to drogi klasy S (ekspresówki). W znaku eksperymentalnym obok piktogramu węzła, jego nazwy oraz odległości dodano numer węzła, co ma ułatwić orientację kierowcom (wiesz już co oznacza komunikat “zjedź z trasy na węźle nr 2”). W przypadku znaków standardowych numer węzła nie jest podawany. Ponadto w przypadku stosowania oznakowania eksperymentalnego rozmiar tablic sygnalizujących dojazd do węzła jest większy (taki sam jak w oznakowaniu autostrad) niż w przypadku oznakowania standardowego.
Tablice przeddrogowskazowe
Na autostradach i ekspresówkach możemy zobaczyć dwa rodzaje znaków przeddrogowskazowych. Na autostradach taki znak pojawi się dwukrotnie przed zjazdem (w odległości 1500 m i 500 m), na drodze ekspresowej – raz (w odległości 500 m od zjazdu). W oznakowaniu eksperymentalnym do dużej tablicy przeddrogowskazowej (znak E-1) dodatkowo umieszczono tabliczkę z piktogramem wyjazdu i numerem węzła. Ponadto dla dróg ekspresowych eksperymentalna tablica E-1 jest większa i ma rozmiary takie jak w przypadku analogicznych znaków eksperymentalnych na autostradach.
Tego nie było – pionowe tablice wskaźnikowe
Podróżujący drogami ekspresowymi, na których wprowadzono oznakowanie eksperymentalne spotkają trzykrotnie, przed początkiem pasa wyłączania pionowe tablice wskaźnikowe (znaki F-14d, e i f). Informują one o odległości (widoczna na znaku) przed początkiem pasa wyłączania. To o tyle nowość w przypadku dróg ekspresowych, że wcześniej rozwiązanie to stosowano wyłącznie na autostradach.
Większe i łączone tablice drogowskazowe
Gdy już pas wyłączania się rozpocznie, zobaczymy tablicę drogowskazową. W oznakowaniu eksperymentalnym jest jedna duża tablica (znak E-2), zamieszczona nad całą szerokością jezdni, która zastępuje dwie mniejsze w oznakowaniu standardowym. Panele znaku połączono i wydłużono tak, by informacja na znaku korespondowała z kierunkiem ruchu na właściwym pasie. Ponadto dodano strzałki wskazujący kierunek na danym pasie ruchu, a nad tablicą piktogram wyjazdu z numerem węzła.
Nowe piktogramy z numerem wyjazdu na węźle
Oznakowanie eksperymentalne wprowadziło na nosku łącznicy wyjazdowej, zarówno na autostradzie jak i ekspresówce, drogowskaz w kształcie strzały (E-3) z tabliczką zawierającą piktogram wyjazdu i jego numer. Jeśli węzeł miał dwie kolejne łącznice obsługujące różne kierunki, to obok numeru węzła możemy zobaczyć literę a lub b (w tym przypadku takie oznakowanie – z literami obok numeru węzłą – stosowane było też na tablicy przeddrogowskazowej i drogowskazowej).
Tablice szlaku drogowego z miastem za granicą zamiast przejściem granicznym
Po minięciu węzła na autostradzie lub drodze ekspresowej zwykle mogliśmy widzieć tablicę szlaku drogowego z dużymi miejscowościami do jakich dotrzemy daną trasą. W przypadku oznakowania eksperymentalnego dodano piktogram kolejnego (wszak jeden właśnie minęliśmy) węzła z jego numerem oraz odległością do niego. Jeszcze jedna ciekawostka, na którą niewielu zwraca uwagę. W oznakowaniu tradycyjnym, na dole znaku wskazywane jest przejście graniczne (o ile dana trasa prowadzi do granicy Polski), tymczasem w oznakowaniu eksperymentalnym, zamiast przejścia zobaczymy odległość do pierwszego większego miasta położonego już poza Polską. Uwaga, dotyczy to tylko strefy Schengen.
Oznakowanie objazdów
Zestaw oznakowania eksperymentalnego przewiduje również nowe wzory oznakowania stałych objazdów. To oznakowanie pomyślane w sytuacji, gdy w wyniku konieczności przekierowania ruchu nie trzeba będzie tracić czasu na montaż tymczasowych tabliczek objazdu. Widoczny powyżej znak F-8 montowany jest jako znak pryzmowy (znak o zmiennej treści – w sytuacji gdy nie ma potrzeby objazdu – nie jest na nim nic wyświetlane) przed węzłem. Tablica F-8 zawiera schemat objazdu pomiędzy węzłami, długość objazdu oraz wzór tabliczki prowadzącej objazd – po prawej stronie powyższej ilustracji widoczne są właśnie wzory tych tabliczek dla autostrad i ekspresówek.
W normalnej sytuacji, czyli gdy ruch nie wymaga przekierowania, na znaku pryzmowym widoczne jest jedynie szare tło. Obraz na tych znakach uzyskuje się poprzez zmianę położenia elementów ruchomych takiego znaku (pionowe graniastosłupy o trójkątnym przekroju). W razie zablokowania drogi pryzmy obrócą się ukazując informację o objeździe.
Niezależnie od tego oznakowania informacje o objeździe wyświetlają się również na zainstalowanych na trasach szybkiego ruchu diodowych tablicach VMS (Variable Message Sign – tablice o zmiennej treści).
Oznakowanie przejazdów i wjazdów awaryjnych
Oznakowanie eksperymentalne wprowadza również nowe oznakowanie miejsc, w których na drogach szybkiego ruchu zlokalizowane są przejazdy i wjazdy awaryjne. To akurat dla kierowców ma mniejsze znaczenie (chociaż w razie zdarzenia drogowego oprócz pikietażu zdecydowanie warto powiadomić służby ratownicze, że np. miał miejsce wypadek przy wjeździe awaryjnym WA 230), ale stanowi kluczową informację dla służb ratowniczych i drogowych. Oznakowanie jest proste w interpretacji – na żółtych znakach widoczny jest skrót od nazwy danego elementu drogi (WA – wjazd awaryjny, PA – przejazd awaryjny) oraz kilometr drogi, na którym jest on zlokalizowany.
Dobra znajomość znaków drogowych to coś, co każdy posiadacz prawa jazdy powinien mieć w małym palcu. W praktyce bywa z tym różnie, szczególnie w przypadku rzadziej spotykanego oznakowania. Niewątpliwie oznakowanie eksperymentalne jest bardziej czytelne od oznakowania tradycyjnego, dobrze zatem wiedzieć jak poprawnie je odczytywać. Szerokiej i bezpiecznej drogi!