Pojazdy wojskowe NATO

Najnowocześniejsza wersja niemieckiego czołgu Leopard 2 została po raz pierwszy zaprezentowana w 2010 roku. Konstrukcja opracowana przez firmę Krauss-Maffei Wegmann. W istocie wersja Leopard 2A7+ nie jest zupełnie nową konstrukcją, lecz pakietem ulepszeń w stosunku do starszych odmian czołgu Leopard 2, który stanowi tu konstrukcję bazową. Oznacza to, że zwiększenie liczby tych czołgów można uzyskać zarówno poprzez budowę kolejnych jednostek, jak i modernizację starszych odmian. Załogę czołgu stanowią 4 osoby, masa pojazdu to 67,5 tony. Leopard 2A7+ uzbrojony jest 120 mm armatę gładkolufową Rheinmetall o długości 55 kalibrów (z takiej samej korzysta też Leopard 2A6). Jest to jedna z najnowocześniejszych konstrukcji w swojej klasie na świecie wyposażona w modułowy pancerz pasywny wykonany z kompozytów nanoceramiki oraz stopów tytanu i stali – szczegóły dotyczące wykorzystanych materiałów są z oczywistych względów tajne. Pojazd napędzany jest turbodoładowanym silnikiem wysokoprężnym MTU MB-873 Ka-501 o mocy 1500 KM, oprócz tego na pokładzie znajduje się dodatkowa jednostka marki Steyr zapewniająca zasilanie wszystkich systemów czołgu, gdy silnik główny jest wyłączony. W 2021 roku Niemcy podpisały kontrakt z Izraelem na dostarczenie systemu aktywnej ochrony Trophy. Właśnie takie czołgi – wersja Leopard 2A7A1 – wchodzą w skład kompanii NATO Very High Readiness Joint Task Force.

Czołg M1A2 SEP

Amerykański czołg podstawowy, powszechnie znany pod nazwą Abrams. Wariant M1A2 SEP to zmodernizowana odmiana M1A2 Abrams. Pierwsza generacja M1 Abrams produkowana była od 1980 roku, w 1992 roku Amerykanie rozpoczęli produkcję kolejnej generacji M1A2. Kolejna modernizacja do interesującego nas tu poziomu M1A2 SEP (System Enhancement Program) została przeprowadzona już w XXI wieku. Załogę czołgu również stanowią 4 osoby, masa pojazdu to 62,5 tony (M1A2). Podstawowym uzbrojeniem jest gładkolufowa armata M256 120 mm (kaliber standardowy NATO dla czołgów) opracowana przez niemiecką firmę Rheinmetall. Czołg zyskał nowy pancerz wielowarstwowy zawierający m.in. zubożony uran, grafit, materiały ceramiczne i stopy tytanu. Szczegóły dotyczące odporności czołgu na ładunki kinetyczne i kumulacyjne są tajne. Za napęd tego czołgu odpowiada konstrukcja nietypowa, bo silnik turbinowy (turbina gazowa) Avco Lycoming AGT-1500C o mocy 1500 KM. Zasadniczo jest to silnik… helikoptera, przystosowany do napędzania czołgu. Silnik ten jest wielopaliwowy, może być zasilany nie tylko olejem napędowym, ale też naftą lotniczą (kerozyną), niskooktanową benzyną czy wysokoprocentowym alkoholem etylowym. Silnik ten wyróżniają też dłuższe okresy międzyprzeglądowe niż w silnikach wysokoprężnych stosowanych w czołgach.

Warto przypomnieć, że w ubiegłym roku Polska zamówiła te czołgi w najnowszej specyfikacji M1A2 SEPv3, wyróżniającej się poprawionymi systemami komunikacji i cyfrowej świadomości pola walki oraz nowymi mocowaniami pancerza reaktywnego i systemem Trophy. Pierwsze dostawy M1A2 SEPv3 dla Polski mają nastąpić jeszcze w tym roku.

Czołg Challenger 2

Brytyjski czołg podstawowy, następca czołgu Chieftain i druga generacja czołgu Challenger. W służbie Królowej od 1998 roku. Pierwsza generacja została opracowana przez brytyjską firmę Vickers Defense Systems (obecnie znana jako BAE Systems Land & Armaments) – choć wizualnie Challenger i Challenger 2 są do siebie podobne (nowszy można odróżnić po opancerzonej obudowie układu termowizyjnego nad lufą czołgu – w starszym typie element ten jest po lewej stronie czołgu), to w istocie są to zupełnie różne konstrukcje – jedynie 3 proc. komponentów może być stosowanych zamiennie pomiędzy obiema generacjami Challengerów. Załogę czołgu stanowią cztery osoby, masa pojazdu to 64 tony. Podstawowym uzbrojeniem tego czołgu jest działo czołgowe L30 A1 kalibru 120 mm i długości 55 kalibrów. Unikalną cechą tego czołgu w NATO jest to, że jego działo jest gwintowane, jednak istnieje program zastąpienia tego działa powszechnie wykorzystywanym w NATO gładkolufową armatą 120 mm Rheinmetall (tą samą co w Abramsach i Leopardach). Pod względem opancerzenia i ochrony załogi jest to jeden z najlepiej chronionych czołgów świata. Czołg korzysta z kompozytowego pancerza Chobham drugiej generacji, szczegóły dotyczące technologii materiałowych tego pancerza pozostają tajne. Za napęd brytyjskiego czołgu odpowiada podwójnie doładowany silnik wysokoprężny Perkinsa generujący moc 1200 KM, oprócz tego sprzęt jest wyposażony w silnik pomocniczy Extel Systems Wedel zapewniający zasilanie wszystkich systemów pokładowych, gdy silnik główny jest wyłączony. Ciekawostką jest fabrycznie zainstalowany… czajnik w kabinie czołgu (właściwie chodzi o urządzenie do gotowania wody, nie jest to “domowy” czajnik), dzięki czemu załoga może zadbać o swoje five o’clock. To tradycja w brytyjskim uzbrojeniu – sprzęt do gotowania wody trafiał już do czołgów Centurion powstałych po II Wojnie Światowej.

Czołg Leclerc

Francuski czołg podstawowy opracowany przez GIAT Industries (obecnie Nexter). Produkowany od 1991 roku, zatem jest starszy od wyżej wymienionych, ale to właśnie ten model zainicjował pewne cechy konstrukcyjne nowoczesnych czołgów takie jak np. zaawansowany pancerz kompozytowy z dodatkowym pancerzem modułowym. Czołg jest obsługiwany przez trzyosobową załogę, jego podstawowym uzbrojeniem jest działo kalibru 120 mm L52 (o długości 52 kalibrów; zatem nieco krótsze niż w wyżej wymienionych pojazdach). Mobilność zapewnia ośmiocylindrowy silnik wysokoprężny VD V8X-1500 o mocy 1500 KM. Zaletą tej konstrukcji jest jej modułowość, co pozwala dostosować pancerz do konkretnego zagrożenia. Leclerc ma też dublowane układy elektroniczne, aby poprawić przeżywalność jednostki na polu walki. Francuzi deklarują, że ich czołg, wyposażony w automat ładujący jest w stanie zniszczyć 6 celów oddalonych o 1,5 – 2 km w ciągu minuty, z prawdopodobieństwem trafienia wynoszącym 95 proc.

Inne pojazdy NATO – Oshkosh M-ATV

Amerykański pojazd terenowy typu MRAP (Mine Resistant Ambush Protected), czyli jednostka dająca żołnierzom ochronę przed minami i improwizowanymi ładunkami wybuchowymi. Pojazd ma zastąpić popularne M1114 HMMWV (Humvee). Pojazd został zaprojektowany i jest produkowany od 2009 roku przez firmę Oshkosh Corporation. Stosowany jest nie tylko w armii amerykańskiej, ale również w innych wojskach wchodzących w skład NATO. Masa własna pojazdu to 12,5 tony. Za mobilność tego wozu odpowiada 7,2-litrowy, turbodoładowany silnik wysokoprężny Caterpillar C7 z sześcioma cylindrami w rzędzie, generujący moc 370 KM. Maksymalna prędkość tego wozu to 105 km/h.

Boxer MRAV

Początkowo projekt stanowił wspólne przedsięwzięcie Wielkiej Brytanii, Niemiec i Holandii, jednak Brytyjczycy wypisali się z tego projektu i wybrali rodzimą konstrukcję. Niemcy i Holandia za pomocą Boxerów modernizują swoje wojska zmechanizowane. Boxer to wielozadaniowy pojazd opancerzony, który dzięki modułowej konstrukcji i elastycznej konfiguracji uzbrojenia opartego na tym samym podwoziu może pełnić różne role zależnie od potrzeb wojska. Boxer może pełnić rolę bojowego wozu piechoty, wozu dowodzenia, ambulansu polowego, transportera zaopatrzenia i wiele więcej. Najcięższym modułem jaki może być osadzony na podwoziu Boxera jest haubica 155 mm – w tej konfiguracji wóz waży ok. 39 ton. Pojazd ten napędza silnik wysokoprężny MTU V8 199 TE20 o mocy 711 KM – co ciekawe silnik ten zbudowano w oparciu o konstrukcję cywilną – silnik Mercedes-Benz OM 500, oczywiście po odpowiednich modyfikacjach dopasowujących tę jednostkę do potrzeb wojska. Pojazd wyposażony jest w centralny system pompowania opon poprawiający mobilność w trudnym terenie. O możliwościach Boxera świadczy fakt, że może on poruszać się do 80 km/h w terenie. Większość transporterów opancerzonych z trudem osiąga takie szybkości na drogach utwardzonych.

Transporter opancerzony – M1126 Stryker

Strykery to “woły robocze” amerykańskiej (i nie tylko) armii, stanowiącej największą siłę w NATO. Transporter został zaprojektowany jako elastyczna mobilna platforma wsparcia piechoty, która może pełnić różne role: transportowe, zwiadowcze, wsparcia bojowego, ewakuacji, inżynieryjne, artyleryjskie czy jako wóz dowodzenia. Pojazd ten opracowano na bazie kanadyjskiego wozu opancerzonego LAV III, który sam bazuje na szwajcarskim pojeździe MOWAG Piranha IIIH. Istotną cechą Strykerów jest to, że mogą one być przerzucane w ładowniach samolotów transportowych C-130. Stryker jest też kluczowym pojazdem dla opracowanego na przełomie wieków planu modernizacji amerykańskiego wojska na szczeblu taktycznym – chodziło o możliwość przerzucenia wojsk w sile brygady w dowolne miejsce świata w czasie 96 godzin. Stryker te założenia spełnia. Niezależnie od nadbudowy tego pojazdu, podwozie wyposażone jest zawsze w ten sam silnik. Jest to wysokoprężna jednostka Caterpillar 3126 o mocy 350 KM. Pojazd jest w pełni chroniony przed amunicją (także przeciwpancerną) kalibru 7,62mm, dodatkowo przedni pas pojazdu chroni załogę i żołnierzy przed pociskami karabinów maszynowych kal. 14,5 mm. Istnieje możliwość zamontowania modułowego pancerza ceramicznego zwiększającego jeszcze poziom ochrony. Pojazd wyróżnia też przełączana trakcja 8×4 lub 8×8. Silnik i skrzynię biegów można wymontować i ponownie zamontować w czasie krótszym niż godzina. Również Strykery są wyposażone w centralny system pneumatyczny (pompowanie opon), co pozwala dostosować trakcję do konkretnych warunków terenowych. Nawet przebicie opon (są typu run-flat) nie powoduje uziemienia Strykerów. To, co funkcjonalnie odróżnia Strykery od np. konstrukcji rosyjskich to fakt, że pojazd ten nie ma zdolności pływania.

Wóz bojowy piechoty Puma

Niemiecka konstrukcja opracowana przez Krauss-Maffei Wegmann i Rheinmetall. Pojazd w zamyśle niemieckiej armii ma zastąpić starsze wozy bojowe Marder. Pierwsze egzemplarzy Pumy trafiły do niemieckiej armii w 2004 roku, ale były to jeszcze egzemplarze przedprodukcyjne. Pojazd jednak pomyślnie przeszedł wszystkie testy i od 2015 roku partie produkcyjne były dostarczane niemieckim siłom zbrojnym. Wóz bojowy Puma to jeden z najbardziej zaawansowanych i skutecznie chroniących załogę i żołnierzy pojazdów w swojej klasie na świecie. Wymowny jest fakt, że najciężej opancerzona odmiana Pumy jest cięższa (waży 43 tony)… od rosyjskiego czołgu podstawowego T-72. Podstawowym uzbrojeniem Pumy jest zdalnie sterowana wieżyczka z działkiem Mauser 30 mm z podwójnym zasilaniem. Załoga Pumy składa się z trzech osób, oprócz tego pojazd może przewieźć do ośmiu w pełni wyposażonych żołnierzy piechoty. Za napęd odpowiada turbodoładowany silnik wysokoprężny MTU MT 892 Ka-501 V10 o mocy 1090 KM. Puma nie ma zdolności pływania – to byłoby trudne biorąc pod uwagę masę tego pojazdu.

Jakimi pojazdami dysponuje Rosja?