Znaki nakazu to najmniejsza grupa spośród znaków drogowych widocznych na naszych drogach. Służą one przede wszystkim do właściwej organizacji ruchu na drodze, wskazują też na konkretne obowiązki uczestników dróg w danym miejscu. Zachowanie bezpieczeństwa na drogach wymaga poszanowania przepisów, a te na drodze reprezentowane są głównie właśnie przez znaki na drodze. Tym razem przyjrzyjmy się dokładnie całej puli znaków nakazu obowiązujących na polskich (i nie tylko) drogach.
Nietypowe znaki drogowe – znasz je?
Znaki nakazu – znak C-1 – nakaz jazdy w prawo przed znakiem
Znak ten nakazuje kierującemu skręt w prawo jeszcze przed znakiem. Co ważne, jest to jedyny dopuszczalny w danym miejscu kierunek jazdy. Nie wolno w tak oznaczonym miejscu ani jechać prosto, ani skręcać w lewo, jak również zabronione jest zawracanie. Znak ten stosowany jest najczęściej w miejscach, w których fizycznie możliwa byłaby jazda w innym niż wskazany przez znak kierunku, ale byłoby to niezgodne z organizacją ruchu, naruszałoby bezpieczeństwo i byłoby sprzeczne z obowiązującymi przepisami. Pamiętajmy, że w prawo jedziemy PRZED znakiem. Znak obowiązuje do najbliższego skrzyżowania, którego najczęściej dotyczy.
Znak C-2 – nakaz jazdy w prawo za znakiem
Ten znak również nakazuje kierującemu skręt w prawo, ale w tym przypadku za znakiem. Znak ten nie tylko nakazuje jazdę w prawo po jego minięciu, ale również zakazuje jazdy w jakimkolwiek innym kierunku za tym znakiem. Nie można zatem za tym znakiem jechać w lewo, prosto czy zawracać, nawet gdy fizycznie byłaby taka możliwość. Znak obowiązuje na najbliższym skrzyżowaniu lub w miejscu, w którym istnieje możliwość zmiany kierunku jazdy i znak pokazuje nakazywany kierunek ruchu.
Znak C-3 – nakaz jazdy w lewo przed znakiem
Znak analogiczny do znaku C-1 różni się jedynie nakazywanym kierunkiem jazdy. Pamiętajmy, że musimy jechać w lewo PRZED znakiem. Jazda w jakimkolwiek innym kierunku, nawet jeżeli technicznie istniałaby taka możliwość, jest zabroniona. Gdzie zobaczymy taki znak? Podobnie jak w przypadku C-1 najczęściej jest on ustawiany na skrzyżowaniach w kształcie litery T, w których kierunek wskazywany jest jedynym możliwym, bo skręt w inną stronę oznaczałby jazdę “pod prąd” drogą jednokierunkową.
Znaki nakazu – znak C-4 – nakaz jazdy w lewo za znakiem
Znak nakazujący skrętu w lewo ZA znakiem. Podobnie jak znak C-2 zakazuje jazdy w jakimkolwiek innym kierunku za znakiem. Nie można w takim przypadku jechać w prawo, prosto, czy zawracać.
Znak C-5 – nakaz jazdy prosto
Istnienie tego znaku wymusza niejako ekonomia. Jest to nakaz jazdy prosto, co oznacza, że po minięciu tego znaku możemy jechać tylko na wprost, bez względu na faktyczne techniczne możliwości jazdy w innych kierunkach. Teoretycznie ten sam efekt można by było uzyskać za pomocą dwóch znaków zakazu (B-21 zakaz skrętu w lewo i B-22 zakaz skrętu w prawo). Pamiętajmy, że prosto to prosto. Zawracać też nie można po minięciu tego znaku. Obowiązek jazdy na wprost narzucany tym znakiem kończy się za najbliższym skrzyżowaniem, przed którym znak C-5 był ustawiony.
Znak C-6 – nakaz jazdy prosto lub w prawo
Znak pokazuje jedyne dwa możliwe kierunku jazdy bezpośrednio za znakiem, bez względu na to, ile faktycznie odnóg ma droga czy skrzyżowanie. Po minięciu tego znaku możemy pojechać dalej tylko prosto lub w prawo. Ponieważ znak ten zabrania na skrzyżowaniu jazdy w jakimkolwiek innym kierunku niż wskazany, jest on stosowany także na skrzyżowaniach o wielu wlotach, na których np. zastosowanie znaku B-21 (zakaz skrętu w lewo) mogłoby powodować pytania “ale w które lewo?”
Znaki nakazu – znak C-7 – nakaz jazdy prosto lub w lewo
Podobnie jak w przypadku poprzedniego znaku, także tu mamy wskazanie w jakich dwóch kierunkach możemy kontynuować jazdę za tym znakiem. Możemy jechać prosto lub skręcić w lewo. Jakiekolwiek inne kierunki, włącznie z zawracaniem są zabronione bez względu na techniczne możliwości jazdy w innych kierunkach.
Znak C-8 – nakaz jazdy w prawo lub w lewo
Ten znak spotkamy często tuż przed skrzyżowaniami, na których kontynuowanie jazdy na wprost oznaczałoby “wbicie się” pod prąd w drogę jednokierunkową. Znak nakazuje dwa możliwe kierunki jazdy: w lewo lub w prawo. Jazda na wprost za znakiem czy zawracanie są zabronione.
Znak C-9 – nakaz jazdy z prawej strony znaku
Znak ten jest podobny do C-1 i C-3, bo nakazuje określony sposób jazdy ZA znakiem, a nie przed nim. W tym przypadku znak nakazuje nam jazdę po prawej stronie po jego minięciu. Ustawiany jest często przy okazji wszelkich prac porządkowych, robotach drogowych, ale spotkać można go też przed wysepkami, czy przed początkiem pasa rozdzielającego jezdnię dwukierunkową na dwie jezdnie jednokierunkowe.
Znaki nakazu – znak C-10 – nakaz jazdy z lewej strony znaku
Widzimy taki znak? Oznacza to, że najprawdopodobniej obiekt, na którym znak jest ustawiony (np. wysepkę) musimy objechać z lewej strony. Znak ten podobnie jak poprzedni, nakazuje po prostu jazdę po tej stronie znaku, którą wskazuje strzałka.
Znak C-11 nakaz jazdy z prawej lub z lewej strony znaku
Znaczenie tego znaku odpowiada po prostu połączonym znaczeniom dwóch poprzednich znaków. C-9 i C-10. Najczęściej znak ten spotkamy na wysepkach, jest on także tymczasowo ustawiany np. przez służby drogowe prowadzące roboty na środkowym pasie drogi wielopasmowej.
Znak C-12 – ruch okrężny
Znak obligatoryjnie ustawiany przed każdym rondem, wskazuje nam obowiązujący na nim kierunek ruchu (zawsze przeciwnie do ruchu wskazówek zegara). Warto pamiętać, że jeżeli znak ten występuje bez znaku “Ustąp pierwszeństwa przejazdu”, to rondo na które wjeżdżamy jest traktowane jak skrzyżowanie dróg równorzędnych, na którym obowiązuje zasada pierwszeństwa z prawej strony)
Znaki nakazu – znak C-13 – droga dla rowerów
Znak ten często jest mylony z grupą znaków informacyjnych. Wielu rowerzystów traktuje go jak informację, że oto droga dla nich (w sensie: dla rowerów). Tymczasem to nie jest znak informacyjny (notabene, nie ma takiego znaku informacyjnego) tylko znak nakazu. Jeżeli jest on ustawiony na drodze dla rowerów w pobliżu jezdni, to oznacza on również, że rowerzyście zabrania się poruszania po tej jezdni. Ma on NAKAZ jazdy po drodze dla rowerów. I wyłącznie po niej. Wielu rowerzystów tego nie rozumie. Co więcej, pieszy na drodze dla rowerów może się poruszać tylko wtedy, gdy nie ma innej drogi dla niego, ale musi w takim przypadku ustępować pierwszeństwa rowerzystom. Wyjątkiem jest osoba niepełnosprawna z ograniczoną możliwością poruszania się, która również na takiej drodze ma pierwszeństwo przed rowerzystami. Niekiedy można spotkać inny wariant tego znaku:
I w takim przypadku droga nie jest wyłącznie dla rowerów, lecz jest drogą wspólną, przy czym strony na znaku mają znaczenie: piesi powinni poruszać się lewą stroną drogi, rowerzyści prawą. Jeżeli natomiast symbole pieszych i roweru oddzielone są kreską poziomą, to wówczas obie grupy mogą poruszać się całą szerokością tak oznaczonej drogi, ale – uwaga! – to piesi mają wówczas pierwszeństwo przed rowerzystami (czyli przeciwnie do sytuacji, gdy mamy drogę tylko dla rowerów, a piesi nie mają w danym miejscu chodnika).
Znak C-13a – koniec drogi dla rowerów
Znak kończy drogę tylko dla rowerów. Nawet jeżeli ścieżka rowerowa biegnie dalej, to taki znak oznacza, że rowerzyści od tej pory mogą poruszać się NIE TYLKO na niej. Ważne, po minięciu tego znaku rowerzysta włącza się do ruchu ze wszystkimi prawnymi konsekwencjami i obowiązkami wynikającymi z tego faktu. Niekiedy taki znak można spotkać np. przed przejściem dla pieszych, na którym ze względów bezpieczeństwa nie można było przeprowadzić przejazdu dla rowerów. Wówczas rowerzysta MUSI zsiąść z roweru, przeprowadzić rower na pasach, a po drugiej stronie (gdy zobaczy ponownie znak C-13) kontynuować jazdę po drodze dla rowerów.
Znak C-14 – prędkość minimalna
Znak dość rzadko spotykany, bo oznacza nakaz jazdy z prędkością nie niższą niż wartość wskazywana na tarczy znaku (w km/h). Trzeba pamiętać, że nakaz ten nie jest bewzględny, jeżeli ze względu na sytuację na drodze (wypadek, zator etc.) nie da się jechać szybciej, to oczywiście nikt nie popełnia wykroczenia. Celem tego znaku jest wymuszenie na kierujących, bo nie tworzyli sztucznych zatorów np. w miejscu szczególnie widokowym (bo np. kierowcy zwalniają podziwiając widoki i tamując ruch). Znak ten często stosuje również na obszarach gdzie jednopasmowa droga rozwidla się na dwa pasy z pasem ruchu powolnego (wtedy pas dla szybszego ruchu oznaczany jest znakiem nakazującym jazdę nie wolniej niż…
Znaki nakazu – znak C-15 – koniec minimalnej prędkości
Znak odwołujący nakaz jazdy z prędkością nie niższą od wartości wyrażonej na tarczy znaku. W praktyce oznacza to, że za znakiem kierowca może jechać z dowolną prędkością oczywiście w granicach obowiązujących przepisów ogólnych.
Znak C-16 – droga dla pieszych
Znak oznacza, że droga widoczna za nim jest przeznaczona dla pieszych i powinni oni poruszać się wyłącznie tą drogą, nawet jeżeli teoretycznie mogliby iść poboczem jezdni, to ten znak tego właśnie zabrania. Znak ten jest również informacją dla wszystkich innych uczestników ruchu, że zakazuje im się korzystania z takiej drogi (rowerzyści, motorowerzyści, użytkownicy UTO, a także jadący wierzchem na koniu itp.)
Znak C-16a – koniec drogi dla pieszych
Znak ten oznacza koniec drogi wyłącznie dla pieszych. Może on oznaczać, że z danej drogi mogą korzystać również inni uczestnicy ruchu.
Znaki nakazu – znak C-17 – nakaz kierunku jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi
Znak nakazu organizujący ruch pojazdów przewożących materiały niebezpieczne (mowa o ilościach znacznych, wymuszających oznaczenie danego składu stosownymi, pomarańczowymi znakami). Znak ten wskazuje jaki kierunek jazdy na najbliższym skrzyżowaniu jest dozwolony dla takich pojazdów. Jednocześnie informuje, że jakikolwiek inny kierunek niż wskazywany na znaku jest zabroniony.
Znak C-18 – nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych
Znak ten najczęściej zobaczymy zimą w górach, czy też na innych drogach, na których ze względu na ich konfigurację ruch w przypadku gęstych opadów śniegu byłby utrudniony. Często znak ten jest połączony z tabliczką informacyjną ograniczającą nakaz np. tylko do określonego typu pojazdów, albo pokazującą przez ile kilometrów danej drogi dany nakaz obowiązuje. Łańcuchy nie muszą być założone na wszystkie koła, ale muszą znaleźć się na co najmniej dwóch kołach napędowych.
Znak C-19 – koniec nakazu używania łańcuchów przeciwpoślizgowych
Znak ten odwołuje nakaz używania łańcuchów na kołach wprowadzany znakiem C-18.
Czy znasz wszystkie znaki zakazu? Na wszelki wypadek sobie je przypomnij!