Uwaga! Nowe przepisy i punkty karne obowiązujące od 17 września

Nowelizacja przepisów ruchu drogowego wchodząca w życie 17 września 2022 roku przewiduje również powiększenie kar punktowych za wiele wykroczeń. Szczególnie uczulamy kierowców na poniższą listę wykroczeń (i przestępstw), które od 17 września karane są aż 15. punktami karnymi w nawiasach podajemy kwalifikację prawną danego czynu (k.k. oznacza kodeks karny, k.w. – kodeks wykroczeń, p.r.d. – ustawa prawo o ruchu drogowym)

• Spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym (art. 173 k.k.).
• Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy (art. 174 k.k.).
• Spowodowanie wypadku komunikacyjnego (art. 177 § 1 lub § 2 k.k. a także art. 355 § 1 lub § 2 k.k.).
• Niedostosowanie się do polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego (art. 178b k.k.).
• Prowadzenie pojazdu po cofnięciu uprawnień (art. 180a k.k.).
• Kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka (art. 87 § 1 k.w.).
• Kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego (art. 178a § 1 lub 4 k.k.).
• Używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim (art. 97 k.w.).
• Ominięcie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu (art 86b § 1 pkt 4 k.w.).
• Wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem (art 86b § 1 pkt 3 k.w.).
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście (art 86b § 1 pkt 1 k.w.).
• Nieustąpienie pierwszeństwa osobie z niepełnosprawnością, która używa specjalnego znaku lub pieszemu z widoczną ograniczoną zdolnością ruchową (art 86b § 1 pkt 2 k.w.).
• Przekroczenie prędkości o więcej niż 70 km/h (art. 92a § 2 k.w.).
• Niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 “zakaz wyprzedzania”.
• Objeżdżanie opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżanie na przejazd jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone (art. 97a pkt 1 k.w.).
• Wjeżdżanie na przejazd kolejowy za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych lub za inne urządzenie nadające te sygnały (art. 97a pkt 1 k.w.).
• Wjeżdżanie na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy (art. 97a pkt 2 k.w.).
• Jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym niż wynikający z ustawy lub znaków drogowych (art. 97 lub art. 92 § 1 k.w.).
• Przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami.
• Przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 10 osób lub więcej (art. 63 ust. 1 p.r.d.).

Pamiętajmy, limit, którego przekroczenie skutkuje utratą prawa jazdy nie uległ zmianie. Dalej są to 24 punkty dla osób posiadających uprawnienia do prowadzenia pojazdów dłużej niż rok. W przypadku osób, które swoje prawo jazdy mają krócej niż rok, limit ten jest jeszcze niższy i wynosi 20 punktów karnych. W praktyce oznacza to, że niezależnie od kar finansowych, dwukrotne popełnienie jednego z wymienionych i nawet lżej karanego innego wykroczenia w ciągu dwóch lat od popełnienia któregokolwiek z tych wykroczeń, z automatu oznacza utratę prawa jazdy.

Jak uniknąć mandatów? Nie dajcie się nabrać!

Punkty karne – więcej za przekroczenie prędkości

Warto też zdać sobie sprawę, że rośnie również kara punktowa za kolejne poziomy przekroczenia prędkości. Od 17 września w myśl wchodzących w życie przepisów punkty za przekroczenie prędkości wyglądają następująco:

• Przekroczenie prędkości do 10 km/h – 1 pkt karny.
• Od 11 do 15 km/h – 2 pkt karne.
• Od 16 do 20 km/h – 3 pkt karne.
• Od 21 do 25 km/h – 5 pkt karnych.
• Od 26 do 30 km/h – 7 pkt karnych.
• Od 31 do 40 km/h – 9 pkt karnych.
• Od 41 do 50 km/h – 11 pkt karnych.
• Od 51 do 60 km/h – 13 pkt karnych.
• Od 61 do 70 km/h – 14 pkt karnych.
• O więcej niż 70 km/h – 15 pkt karnych.

Uwaga na “kumulację”!

Pamiętajmy, że jest też “kumulacja”, czyli jeżeli kierowca dopuści się jednym czynem dwóch lub większej liczby naruszeń, do jego ewidencji wpisuje się wszystkie naruszenia przypisując każdemu z nich odpowiadającą mu liczbę punktów. W efekcie oznacza to, że prawo jazdy pirat drogowy może stracić już po jednej takiej “akcji”.

Od “kumulacji” jest jednak sporo wyjątków, bo nie zawsze ma to sens. Na przykład jeżeli wjedziesz bez zapalonych wymaganych świateł w nocy, we mgle do tunelu, to nie zostaniesz ukarany jednocześnie za brak świateł od zmierzchu do świtu (6 pkt. karnych), za brak świateł w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza (2 pkt. karne) oraz za brak świateł w tunelu (6 pkt. karnych). W takim przypadku kierowca nie otrzyma aż 14 punktów karnych lecz 6. W myśl zasady, że punkty w takim przypadku przypisuje się wyłącznie naruszeniu, któremu odpowiada największa liczba punktów. Szczegółowy opis sytuacji wyłączających “kumulację” punktów znajdziemy we wspomnianym Rozporządzeniu.

Punkty karne wygasną, ale musisz czekać dłużej

Dotychczas na wygaśnięcie puli zebranych punktów karnych musieliśmy czekać rok od momentu popełnienia wykroczenia. Po 17 września sytuacja ulega znaczącej zmianie. Po pierwsze okres “wygaszenia” punktów karnych ulega dwukrotnemu wydłużeniu: do dwóch lat. Po drugie i to naszym zdaniem zasługuje na szczególnie podkreślenie: zmienia się zasada, od kiedy liczony jest ten dwuletni okres. Wcześniej było to liczone od momentu popełnienia wykroczenia. Po zmianach data popełnienia wykroczenia ma marginalne znaczenie. Ważniejszy jest termin zapłacenia kary (mandatu, gdy przyjmujemy winę w formie uproszczonej, bądź grzywny, gdy decydujemy się na sądowe rozstrzygnięcie sprawy i przegramy; wówczas termin biegnie od uprawomocnienia się wyroku). Ustawodawca chciał tym samym zdyscyplinować kierowców, którzy w momencie popełnienia wykroczenia przyjmowali mandat kredytowy, a następnie unikali jego zapłaty. Pamiętajcie, dwuletni okres zaczyna się liczyć dopiero od momentu zapłaty kary, a nie popełnienia wykroczenia!

Punkty przypisane za naruszenia popełnione od 17.09.2022 r., zostaną usunięte:

• po dwóch latach od dnia, w którym opłacisz mandat, jeżeli:
  • za naruszenie wystawiono mandat i stanowi on dochód budżetu państwa lub
  • gdy mandat wystawił organ Inspekcji Transportu Drogowego;
• po dwóch latach od daty uprawomocnienia się wyroku – jeżeli nie przyjmiesz mandatu i w twojej sprawie orzeka sąd;
• jeśli otrzymasz pozytywny wynik kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji;
• jeśli starosta odmówi wydania decyzji o skierowaniu cię na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji albo o cofnięciu uprawnień – na wniosek komendanta wojewódzkiego policji.

Jest jeszcze jedna istotna kwestia. Od 17 września 2022 roku nie będzie można już “skasować” części posiadanych punktów karnych poprzez odbycie dobrowolnego krótkiego szkolenia w WORD. Kurs będzie trwać 28 godzin (4 dni), nie może odbywać się w weekendy, i będzie droższy. Początkowo mówiono o koszcie 500 zł, ale ośrodki szkoleniowe chcą podniesienia tej kwoty do 900 zł. W momencie przygotowywania niniejszego materiału ostateczne decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły. Dobra wiadomość jest natomiast taka, że taki wydłużony i droższy kurs, zresetuje nam licznik punktów do zera. W tym miejscu chciałbym poinformować, że w razie jakichkolwiek zmian, materiał ten będziemy aktualizować.

Pamiętajmy też, że odmowa przyjęcia mandatu nie oznacza braku punktów. Zostaną one i tak przyznane zgodnie z nowym taryfikatorem punktów karnych, będą jednak wprowadzone do systemu jako wpis tymczasowy niezwłocznie po popełnieniu wykroczenia. Taki wpis tymczasowy staje się wpisem ostatecznym po stwierdzeniu naruszenia prawomocnym rozstrzygnięciem sądu. Dopiero od tej chwili startuje dwuletni licznik kasujący. Z drugiej strony, gdy sąd uniewinni nas od zarzutu popełnienia wykroczenia, wpis tymczasowy zostaje usunięty.

Recydywa – lista “najdroższych” wykroczeń – nie tylko prędkość!

Recydywa w przepisach drogowych oznacza złamanie przepisu z tej samej grupy w ciągu dwóch lat od popełnienia ostatniego wykroczenia. W tym przypadku dwuletni okres jest liczony od popełnienia wykroczenia po raz pierwszy, a nie od zapłaty mandatu, zatem trochę inaczej niż w przypadku punktów karnych. Warto zapamiętać, które wykroczenia w przypadku powtórnego ich popełnienia przed upływem dwóch lat od pierwszego naruszenia, oznaczają podwojenie się kary w wyniku recydywy. Za wykroczenia dotyczące przejazdów kolejowych zapłacimy 2000 zł, a w warunkach recydywy 4000 zł. Naruszenia związane z nieustąpieniem pierwszeństwa pieszym to za pierwszym razem mandat 1500 zł, a przy recydywie 3000 zł. Poniżej jeszcze podajemy kary za przekroczenie prędkości. Stawka zależy od wartości o jaką przekroczymy ograniczenie:

• 31 do 40 km/h – pierwszy raz 800 zł, recydywa 1 600 zł.
• 41 do 50 km/h – pierwszy raz 1 000 zł, recydywa 2 000 zł.
• 51 do 60 km/h – pierwszy raz 1 500 zł, recydywa 3 000 zł.
• 61 do 70 km/h – pierwszy raz 2 000 zł, recydywa 4 000 zł.
• 71 km/h i więcej – pierwszy raz 2 500 zł, recydywa 5 000 zł.

Mamy nadzieję, że wprowadzone zmiany przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa na drogach i mniejszą liczbę ofiar wypadków. Kierowcy jeżdżący przepisowo nie muszą przejmować się wyższymi stawkami mandatów czy podwyższeniem liczby punktów karnych za niektóre wykroczenia. Ich to nie dotyczy.

Zobacz gdzie możesz naprawdę szybko jeździć w Polsce i nie grozi to żadnym mandatem!